Incoterms® 2020

İlk defa kuralları 1936 yılında Uluslararası Ticaret Odası (ICC) tarafından belirlenen teslim şekilleri, belli aralıklarla güncellenerek çağın şartlarına uygun hale getirilmekte ve tarafların en iyi yararlanacağı şekilde düzenlenmektedir. Son olarak teslim şekilleri 2020 versiyonuyla karşımıza çıkmaktadır. 1 Ocak 2020 itibariyle yürürlüğe girmiş olan Incoterms 2020 ve önceki versiyonları her ne kadar uyulması gereken kuralları bize gösterse de, bu kurallar kanun değildir ve uyulması gibi bir mecburiyet söz konusu değildir.

Taraflar yapılacak ticaretin şartlarını ICC’den bağımsız olarak kendi aralarında belirleyebilir ya da mevcut kurallarda değişiklik yapabilir ve kendi mutabakatları çerçevesinde iş yapabilirler. ICC’nin bu teslim şekillerini oluşturmasındaki amacı bankacılık işlemlerinde, sözleşmelerde vs atfedilebilir bir dayanak ortaya koymaktır. Bu sayede ticareti gerçekleştirecek olan iki taraf sözleşmelerinde ve akreditif vb bankacılık prosedürlerinde kendilerine uyan standard teslim şekillerinden birini belirleyerek haklarını bu kurallar çerçevesinde koruyabilirler ve ileride doğabilecek anlaşmazlıkların çözümünde kolaylık yaşarlar.

Incoterms 2020’de neler değişti

FCA Teslim şeklinde satıcıya on-board konşimento verilmesi sağlandı.
FCA, DAP, DPU, DDP teslim şekillerinde artık üçüncü taraf bir taşıyıcı şart koşulmayacak, ihracatçı-ithalatçı kendi nakliye aracıyla taşımayı gerçekleştirebilecek.
DAT (Delivered at Terminal) sadece terminal değil, herhangi bir noktada teslim edilebilir olarak revize edilerek DPU (Delivered at Place Unloaded) adını almıştır.
CIF’te sigorta konusu değişmeyerek Clause (C) şartlarına göre yapılacak, CIP’te ise Clause (A) şartlarına göre yapılacaktır.

Incoterms 2020 kapsamında teslim şekilleri

E Grubu Teslim Şekilleri

EXW (EX WORKS) – İş yerinde teslim

Satıcıyı en az riske atan teslim şeklidir. EXW teslim şeklinde ihracatçı, ihraç edilecek malın yüklemesinin yapılacağı yerde (fabrika, depo, vb) malları ambalajlı halde hazır bulundurması yeterlidir. Burada tüm sorumluluğu ithalatçı üstlenir. Kendi acentesi aracılığıyla ihracatçının ülkesindeki malları alması için nakliye aracını gönderir, malları yükletir, gümrükten geçirir, (ara taşıyıcı kullanmışsa ana taşıyıcıya yükletir) kendi ülkesine getirtir ve kendi ülkesindeki gümrükten de geçirerek malın boşaltılacağı yere sevk eder. Her iki ülkedeki gümrük, nakliye, sevk, yükleme, boşaltma ve bunların masrafları ithalatçıya aittir.

Taşıma: Satıcının taşıma sözleşmesi yapma yükümlülüğü yoktur. Anlaşmaya göre belirlenebilir.
Sigorta: Sigorta işlemleri tarafların karşılıklı anlaşmasına bırakılmıştır. Sigorta yapılmayabilir ya da anlaşmaya göre sigortayı alıcı da yapabilir satıcı da.
Taşıma modu: Tüm taşıma modlarında kullanılabilir.

FCA (FREE CARRIER) – Ana taşıyıcıya teslim

FCA teslim şeklinde satıcı malları kendi yerinden ara taşıyıcıya yükleyerek gümrüklemeyi yapar, hangi ana taşıyıcıyla gidecekse belirlenen yerde o taşıyıcıya teslim eder ve satıcının sorumluluğu burada biter. Yükleme satıcının yerindeyse sorumluluk satıcıya aittir, başka yerde ise alıcıya aittir. Örneğin; satıcı malları ara taşıyıcıya yükler, havaalanı gümrüğünden geçirdikten sonra uçağa yükleme işini alıcıya bırakır. Eğer ana taşıyıcı tır ise, karşılıklı anlaşmaya göre yüklemenin işyerinde yapılması da mümkündür ve satıcı açısından ara taşıyıcıya gerek kalmayacaktır; ana taşıyıcıya yüklemeyi yapar ve sorumluluğu burada biter. Yapılan güncelleme ile satıcıya on-board konşimento verilmesi sağlanmıştır.

Taşıma: Ana taşıyıcının masraf ve sorumluluğu alıcıya aittir.
Sigorta: Sigorta yaptırma zorunluluğu yoktur. Sigorta işlemleri tarafların karşılıklı anlaşmasına bırakılmıştır.
Taşıma modu: Tüm taşıma modlarında kullanılabilir.

FAS (FREE ALONGSIDE SHIP) – Gemi doğrultusunda teslim

FAS teslim şekli deniz yolu nakliyesi için geçerlidir. Satıcı kendi yerinde ara taşıyıcıya yüklemiş olduğu malları limana getirir gümrüklemeyi yapar ve gemiye yükleme aşamasına geçmeden limanın içinde bırakır. Gemi eğer açıkta ise ve yükleme için limandan gemiye bir ara taşıyıcı gerekiyorsa, bu durumda ara taşıyıcının da sorumluluğu satıcıya aittir. Bundan sonra sorumluluk alıcıya geçer. Alıcı yükleme, boşaltma, nakliye ve sigorta masraflarını üstlenir.

Taşıma: Ana taşıyıcının masraf ve sorumluluğu alıcıya aittir.
Sigorta: Sigorta yaptırma zorunluluğu yoktur. Sigorta işlemleri tarafların karşılıklı anlaşmasına bırakılmıştır.
Taşıma modu: Deniz taşıma modu.

FOB (FREE ON BOARD) – Gemi bordasında teslim

FOB teslim şeklinde satıcı FAS teslim prosedürünü aynen uygular ve farklı olarak limana indirilmiş malı gemiye yükler ve sorumluluğu alıcıya devreder.

C Grubu Teslim Şekilleri

C Grubu teslim şekillerinde ihracatçı malları ithalatçının ülkesine taşıyacak ana taşıyıcının nakliye masrafını da üstlenir.

CFR (COST AND FREIGHT) – Mal bedeli ve navlun ödenmiş

CFR ya da diğer adıyla C&F sadece denizyolu taşımacılığında kullanılır. İhracatçı malları sevk aracına yükler, gümrüklemeyi yaparak malları limana sokar, gemiye yükler ve belirlenen varış limanında boşaltana kadar tüm giderleri ve navlunu öder. Burada taşıma satıcıya ait olsa da taşıma esnasındaki her türlü risk (Kayıp, hasar vb.) alıcıya aittir. Yani satıcı sadece navlun masrafını üstlenmektedir. Alıcı ülkesindeki sevk ve gümrükleme alıcının sorumluluğundadır.

Taşıma: Ana taşıyıcının masrafı satıcıya aittir.
Sigorta: Sigorta yaptırma zorunluluğu yoktur. Sigorta işlemleri tarafların karşılıklı anlaşmasına bırakılmıştır.
Taşıma modu: Deniz taşıma modu.

CIF (COST, INSURANCE, FREIGHT) – Mal bedeli, sigorta ve navlun ödenmiş

CIF teslim şeklinde ihracatçı CFR şartlarına ek olarak deniz sigortası yaptırır. Taşıma masrafı satıcıya ait olmakla birlikte, riskler alıcıya aittir.

Taşıma: Ana taşıyıcının masrafı satıcıya aittir.
Sigorta: Sigorta satıcıya aittir. Sigorta aksi belirtilmedikçe kapsamı dar olan Clause C’ye göre yapılır.
Taşıma modu: Deniz taşıma modu.

CPT (CARRIAGE PAID TO) – Taşıma ücreti ödenmiş olarak teslim

CPT teslim şeklinde ihracatçı önceden kararlaştırılmış varış yerine kadar navlunu ödeme sorumluluğunu üstlenir. Tüm taşıma modlarında, özellikle çok araçlı taşımacılık türlerinde kullanılır. Satıcı malları ilk taşıyıcının gözetimine devrettiği andan itibaren navlun hariç malla ilgili bütün risk alıcıya geçer.

CIP (Carriage and Insurance Paid to) – Taşıma ve Sigorta ödenmiş

CIP teslim şeklinde ihracatçı CPT’deki şartlara ek olarak taşıma sigortasını da üstlenir.

Taşıma: Ana taşıyıcının masrafı satıcıya aittir.
Sigorta: Sigorta satıcıya aittir. Sigorta aksi belirtilmedikçe kapsamı geniş olan Clause A’ya göre yapılır.
Taşıma modu: Tüm taşıma modlarında kullanılabilir.

D-Grubu Teslim Şekilleri

D-Grubu teslim şekilleri ihracatçıların en az tercih ettikleri yöntemdir; çünkü ihracatçı navlun dahil diğer riskleri de üstlenir. Incoterms 2010’da mevcut olan DAT taşıma şekli 2020 versiyonunda yerini DPU’ya bırakmıştır.

DAP (DELIVERED AT PLACE) Belirlenen noktada teslim

Incoterms 2000’de yer alan ve kaldırılan DEQ, DAF, DES ve DDU teslim şekillerinin görevini üstlenmektedir. Tüm taşıma modlarında kullanılabilir. Bu teslim şeklinde ihracatçı malları yükleyip kendi ülkesinin gümrüğünden geçirdikten sonra –ara taşıyıcı kullanmışsa- ana taşıyıcıya yükler ve kararlaştırılan varış yerine (liman, antrepo, lojistik terminal, ya da ithalatçının deposu) ulaşır ve boşaltmayı alıcıya bırakır. İthalatçının ülkesindeki gümrükleme, gümrük vergisi ve diğer masraflar ithalatçıya aittir.

Taşıma: Masraflar satıcıya aittir.
Sigorta: Sigorta yaptırma zorunluluğu yoktur. Sigorta işlemleri tarafların karşılıklı anlaşmasına bırakılmıştır.
Taşıma modu: Tüm taşıma modlarında kullanılabilir.

DPU (DELIVERED AT PLACE UNLOADED) – Belirlenen noktada eşya boşaltılmış teslim

DAT’ın yerini almış bu teslim şeklinde ihracatçı malları yükleyip kendi ülkesinin gümrüğünden geçirdikten sonra –ara taşıyıcı kullanmışsa- ana taşıyıcıya yükler ve kararlaştırılan varış yerinde (liman, antrepo, lojistik terminal, ya da ithalatçının deposu) boşaltır. Ancak ithalatçının ülkesindeki gümrükleme, gümrük vergisi ve diğer masraflar ithalatçıya aittir.

DDP (DELIVERED DUTY PAID) – Gümrük resmi ödenmiş olarak teslim

Boşaltma alıcıya aittir. Her iki gümrükteki vergi ve masraflar, navlun, ara taşıyıcı organizasyon ve masrafları ihracatçıya aittir. EXW’de ithalatçının yüklendiği sorumluluk DDP’de ihracatçıya geçer.